ZEYTIN YAGI

Olive oil

	Faydalari :

Zeytin agacinin hücre zarlarinda bulunan oleik asit insanlarinda hücresel yapisi ve çalismasi içinönemlidir. Bitkiler enerjinin en etkin depolari olduklari için tohumlarini yag asitleri ile doldururlar. Zeytin yagi mevcut en güçlü anti - iltihapsal yiyeceklerden biridir. Eger muntazaman diyetinizde zeytin yagi kullaniyorsaniz zeytin agacinin yüzlerce yil yasama özelliklerinden bir kismi da size geçecekve yasaminizi uzatacaktir.

Tekli doymamis yag asitlerini yüksek oranda ihtiva eden zeytin yagi HDL kolestrolünü yükseltirkenLDL kolestrolü de düsürür. Tekli doymamis yaglar dengeli olup kolaylikla okside olmaz ve dolayisi ile de toksik lipit peroksitler içermezler. Halbuki çoklu doymamislikli yaglarin reaktifliginden dolayi bu durum olusabilir. Eksimis yag kokusu tipik bir lipid peroksit olusumunun göstergesidir. Çok düsükdüzeyleri bile asiri toksik olup yenildiginde vücutta büyük miktarda iltihaplanma yaratirlar. Temel yag asitlerini fazlaca içermeyen zeytin yagi tekli doymamislikli yag asitlerini(oleik asit) % 75gibi yüksek bir oranda içerir, bu da omega - 3 balik yaglarinin hücre zarina emilmesini saglamada yardim eder. Oleik asit, omega - 9 ailesinden olup temel yag asitlerinin emilimini arttirmakdan baska hücre plazma zarinin akiskan, yumusak ve istikrarli kalmasina sebep olur. Öyle ki bir ayakkabi derisi ile gül çiçeginin yapraklari arasindaki kadar bir fark yaratabilir.

Linoleik asit yetersizliginde egzema, saç dökülmesi, karaciger problemleri, böbrek sorunlari, dengesiz düsünme ve zihin karisikligi gibi sorunlar ortaya çikabilir.

Zeytin yaginin bir baska yasam koruyucu etkisi de LDL nin(kötü kolestrol) oksidasyonunuazaltmasidir. Vücutta LDL ler serbest radikaller veya seker tarafindan okside edildiklerinde, iltihapsal bir selale yaratarak hücrelere ve damarlara zarar verirler. Damar cidarlarinda tahrisler ve yag çizgileri olustururlar. LDL daha fazla okside oldukça damarlari tikayan plakalar olusturarak birikmeye baslar.Damarlar tedavi edilmezse tamamen tikanarak kalp krizi ve felce yol açabilirler.

Zeytin yaginin içerigindeki polifenoller güçlü antioksidanlar olup kolon kanserini önlemede yardimci olabilirler. Bunlardan hydroxytyrosol hücre plazma zarini stabile ederek ciltteki yaslanma sürecini yavaslatir. Yine keratin proteininin de oksidasyonunu önleyerek saçlarin yumusak ve parlak kalmasini,tirnaklarin soyulmasini ve kirilmasini engeller.

Zeytin yaginin bütün bunlardan baska su faydalari da tesbit edilmistir :

Cildin nemli kalma yetenegini arttirir.

Besinlerin barsak emilimini arttirir.

Safra kesesinin çalismasinda yardimci olur.

Tansiyonu düsürür.

Ülserdeki mide asidi salgisini azaltir.

Safra tasi ihtimalini azaltir.

Pankreas salgisini uyarir.

Çocuklarda kemik gelisimine yardim eder.

Osteoporozu önleyicidir.

Diyabetlilerde seker seviyelerini düsürür.

Prostat kanseri riskini azaltir.

Gögüs kanseri riskini düsürür.

Tümör gelismesini engeller.

Ödem olusmasini önleyicidir.

	Yan Etkileri :

Zeytin yaginin asiri kullanimi orta derecede sayilabilecek ishale sebep olabilir.

Zeytin yagi,yükselmis fibrinojen seviyelerini düsürür.

Zeytin yagideriye sürüldügünde bruising rahatsizligini azaltir.

Zeytin yagideriye sürüldügünde calluses rahatsizliginin iyilesmesini hizlandirir.

Zeytin yagikafaderisine sürüldügünde kepekleri yumusatarak uzaklastirilmalarini kolaylastirir.

Zeytin yagiyag asitleri eksikligi nedeniyle olusan egzamalari azaltir.

Zeytin yagihücre cidarlari, hücre olusumu ve hücre farklilasmasinin gelisimine yardim eder. Hücrefarklilasmasina katkisi muhtemelen, zeytin yaginin tüm bilesiminin bir arada yaptigi etki neticesi olur.

Zeytin yagibazi kanser çesitlerinin olusma riskini düsürür.

Zeytin yagigögüs kanseri gelisme riskini azaltir.

Zeytin yagibarsak boyunca mukoz membranin bütünlügünü saglayarak kolon kanseriniönlemeye yardimci olur.

Zeytin yagi squalene içeriginden dolayi akciger kanseriniönlemeye yardimci olur.

Zeytin yagiromatoit artritleri önlemeye yardimci olur.

Zeytin yagi hydroxytyrosol and oleuropein içeriginden dolayi antioksidan özelliklere sahip olup

atherosclerosis riskini azaltir.

Zeytin yagiplazmafibrinojenseviyelerini düsürerek anormal kan pihtilasmalarini önler.

Zeytin yagioleuropein içerigi dolayisiyla hipertansiyon hastalarinda kan basincini düsürür.

Zeytin yagi günlük 2/3 çorba kasigi alindiginda büyük tansiyon 5 mm Hg, küçük tansiyon ise 4 mm Hg düser. Halk tabiri ile 0,5 ve 0,4 düser. Yani 12,5 ve 8,4 ise 12 ve 8 olur.

Zeytin yagigünlük tüketimde en az 4 hafta kullanildiginda ischemic kalp hastaligi riskini düsürür.

Zeytin yagiantioksidan özelliklere sahip maddeler içerir.

Zeytin yagicycloartenol içerigi nedeniyle diyetsel kolestrolü nötralize ederek kana karismasini önler.

LDL kolestrolünoksidasyonunu önler ve onun kan serum seviyelerini düsürür.

Zeytin yagiserum HDL kolestrol düzeyini arttirir.

Zeytin yagikadinlarda gögüslere masaj yaparak sürüldügünde mastalgia rahatsiligini hafifletir.

Zeytin yagicycloartenol içerigi dolayisiyla safra salgilanmasini uyarir.

Zeytin yagikabizligi hafifletir.

Zeytin yagitekli doymamislikli yag asitleri içerigi nedeniyle böbrek taslarinaneden olan kolestrol üretimini azaltarak böbrek tasi olusum riskini düsürür.

Zeytin yagi,günde 46 gr yendiginde, yüksek miktardakitekli doymamislikli yag asitleri içerigi nedeniyle beyin hücre cidar zarlarinin yapisal bütünlügünü saglamaya yardim ederek yaslanmaylailgili hafiza kaybini önlemeyeyardimci olur. Yine ayni nedenlerle mental fonksiyonun yasla ilgili kavrama özelliginigelistirir.

E(22) : Alfa - tocopherol(20) - Beta - tocopherol(1) - Gama - tocopherol(1) - K

Yag asitleri(% 20) : Çoklu doymamislar :Linoleik asit(8000)

Süper doymamislar :Alfa - Linolenik asit(700)

Tekli doymamislar :Oleik asit(75500) - Palmitoleik asit(1200)

Doymuslar :Palmitik asit(11000) - Stearik asit(2700

Karotenoidler :Beta - karoten

Fitosteroller :Beta - Sitosterol - Campesterol - Stigmasterol

Polifenoller :Hydroxytyrosol - Oleuropein

Proteinler : Kromoproteinler :Krolofil

Terpenler : Triterpenler :Cycloartenol - Squalene

Triterpenik asitler :Maslinik Asit - Oleanolik Asit - Ursolik Asit

Virjin zeytin yagi : Hasar görmemis, parçalanmamis, merkezdeki zeytinlerden isil isleme tabi tutulmadan elde edilen kaliteli kismina denir.

Ekstra virjin zeytin yagi : Sadece yüksek kaliteli zeytinlerden hazirlanir. Üretiminde kesin kurallar siki bir sekide uygulanir. Içerigindeki oleuropein orani digerlerinden daha yüksektir. Rafine zeytin yagi : Rafinasyon, koku giderme, reçine giderme ve agartma islemlerine tabi tutulmusve isil islem görmüs yaglardir. Gida degeri azalmis ve molekül degisikliklerine ugradigindan insansagligi açisindan da uygun sayilmazlar.

Akdeniz zeytin yaglari önemli miktar hydroxytyrosol içerigi yüzünden tercih sebebidirler. Mevsim sonlarinda toplanan koyu mor zeytinlerin yagi daha hafif ve yumusak lezzetli olur. En iyi yaglar degirmen taslari arasinda soguk pres edilenlerdir. Ezilmis zeytinlerde kalan yagi almak için ne kadar çok pres yapilirsa o kadar asidi yükselir, yada kötülesir ve kalitesi düser. Ayrica antioksidan özellikleri de azalir.

Zeytin yagi buzdolabinda degil, karanlik ve serin yerlerde saklanmalidir.

Alfa - linolenik asidi çok az ihtiva ettiginden bunu karsilamak için asiri zeytin yagi tüketmek gerekir.Bu durumda da temel yag asitlerince çok zengin olmayan zeytin yagi bu ihtiyaçlari tam anlami ile karsilayamaz. Dolayisi ile soya yagi ile arasira takviyede yarar vardir, üstelik soyada alfa - linolenik asit100 gr da 6,8 gr yani zeytin yagindakinden 9 - 10 misli daha fazladir. Keten yaginda ise 100 gr da 50 grcivarinda olup çok yüksektir.